บ้านแม่สามแลบ อันเป็นจุดเริ่มล่องเรือหางยาวชมสายน้ำสาละวินนั้น อยู่ในเขตอำเภอแม่สะเรียง นับเป็นหมู่บ้านชายแดนที่น่าไปเที่ยวที่หนึ่งในแม่ฮ่องสอน เป็นหมู่บ้านเล็กๆ ริมฝั่งแม่น้ำสาละวิน ข้ามฟากไปคือพม่า บรรยากาศโดยรอบเป็นป่าใหญ่รกทึบ และแม้จะเป็นเขตไทย แต่คุณก็จะเห็นชาวพม่าเดินกันขวักไขว่ เพราะที่นี่ยังมีศูนย์อพยพที่เป็นชุมชนขาวพม่าได้พักพิงอาศัยอยู่ด้วย คุณจะเห็นกระท่อมหลายหลังสร้างกันเป็นชุมชนอยู่ใกล้ๆ ริมน้ำสาละวิน บรรยากาศอาจดูไม่เหมือนเมืองไทย แต่เป็นเขตไทยแน่นอน นอกจากจะได้สัมผัสวิถีชีวิตของชาวบ้านกันแบบใกล้ชิดแล้ว ทริปเที่ยวหมู่บ้านแม่สามแลบ หรือหมู่บ้านสาละวินที่คุณไม่ควรพลาดทำเลยก็คือ ทริปล่องเรือชมทิวทัศน์ตามแม่น้ำสาละวินที่ไหลลงมาจากยอดเขาผ่านธิเบต จีน พม่า ไทย และไหลเข้าพม่าอีกครั้ง รวมแล้วมีความยาวถึง 3,151 กิโลเมตร ในส่วนที่ไหลผ่านประเทศไทยนั้นระยะทาง 120 กิโลเมตร แต่คงไม่ต้องไปนั่งชมวิวถึง 120 กิโลเมตร จุดเด่นน่าชมมี 2 ช่วง คือ เริ่มต้นจากบ้านแม่สามแลบ ซึ่งเป็นท่าเรือ มีเรือหางยาวให้บริการมากมาย ราคาแล้วแต่ตามตกลง ช่วงแรกเรือจะพาคุณล่องตามน้ำเพื่อไปชมสบเมย หรือ บริเวณที่แม่น้ำเมยไหลมาบรรจบกับแม่น้ำสาละวินเป็นจุดที่นักท่องเที่ยวนิยมมาชมกันมาก ใช้เวลาท่องเที่ยวประมาณ 1 ชั่วโมง ส่วนช่วงที่สองเรือจะพาคุณล่องทวนน้ำ เพื่อขึ้นไปยังบ้านท่าตามฝั่ง ใช้เวลาประมาณ 30 นาที ความสวยงามของแม่น้ำสาละวิน จะอยู่ระหว่างการเดินทางจากบ้านแม่สามแลบขึ้นไปยังบ้านท่าตาฝั่งชายหาดสาละวินฝั่งไทย จะเป็นหาดหินก้อนกลมมนสลับกับหาดทรายละเอียดสีเทา และที่บ้านท่าตาฝั่งเป็นหาดหินกว้างใหญ่ไพศาล นับเป็นความงามทางธรรมชาติที่น่าอัศจรรย์ ในช่วงฤดูร้อนที่ระดับน้ำลดระดับลง หาดหินจะปรากฏกว้างมาขึ้น และเป็นช่วงที่หิมะจากยอดเขาธิเบตละลาย สายน้ำในแม่น้ำสาละวินจะสวยใสสะอาดงดงาม นับเป็นธรรมชาติที่น่ามหัศจรรย์ในความงดงามยิ่ง ส่วนในฤดูหนาวแม้น้ำจะไม่ใส แต่บรรยากาศของสายหมอกสีขาวที่หลปกคลุมอบอวลทั่วหมู่บ้าน ทำให้ภาพของหมู่บ้านแม่สามแลบที่ตั้งอยู่ริมแม่น้ำสาละวินแสนสวยแห่งนี้ คล้ายกับหมู่บ้านในฝันที่แสนงาม หน่วยพิทักษ์อุทยานฯ แม่สามแลบ มีบ้านพักรับรองนักท่องเที่ยว ตั้งอยู่บนเนินเขาริมแม่น้ำสาละวิน สามารถนำรถขึ้นไปได้ หากมาพักที่นี่ไม่ต้องกังวลเรื่องอาหารการกิน สามารถฝากท้องได้กับร้านอาหารริมแม่น้ำสาละวิน หรือจะนำอาหารมาประกอบเองก็ได้ที่นี่มีพื้นที่ให้ตั้งเตาได้ หรือถ้าต้องการสัมผัสธรรมชาติริมแม่น้ำสาละวินแบบลึกซึ้ง ก็แนะนำให้ไปค้างแรมที่หน่วยพิทักษ์อุทยานฯ บ้านท่าตาฝั่ง อยู่ทางตอนเหนือทางบ้านแม่สามแลบขึ้นไป ต้องนั่งเรือไปราว 30 นาที มีบ้านพักรับรองนักท่องเที่ยวให้คุณได้พักผ่อนในบรรยากาศใกล้ชิดธรรมชาติสวยรอบด้าน และยังตั้งชิดติดริมนำสาละวิน หากจะไปค้างคืนต้องนักเรือมารับกลับด้วย แต่ต้องเตรียมอาหารและน้ำดื่มไปเอง
การเดินทาง
จากตัวเมืองแม่สะเรียง ใช้ทางหลวงหมายเลข 1194 ระยะทาง 4 กิโลเมตร จะผ่านที่ทำการอุทยานแห่งชาติแม่สามแลบ มีทางแยกขวามือไป 4 กิโลเมตร หากไม่ต้องการแวะที่ทำการอุทยานฯ มุ่งหน้าตรงไปยังบ้านแม่สามแลบได้เลย ระยะทางประมาร 46 กิโลเมตร เส้นทางขึ้นเขาลงเขาเป็นบางช่วง ค่อยๆ ขับไปกินลมชมวิวได้ตลอดเส้นทาง
ช่วงเวลาท่องเที่ยว : ฤดูร้อน น้ำสวยใสเห็นหาดหินได้สวยงามที่สุดและฤดูหนาว อากาศหนาวเย็น สายหมอกไหลเอื่อยสวยงามคนละแบบ